در طراحی دکوراسیون مجموعههای آموزشی باید به چه نکاتی توجه شود؟
آموزش بخش مهمی از زندگی است. همه ما در طی زندگی خود تحت تعلیم هستیم و بخشی از زمان خود را در فضاهای متفاوت مانند مهد کودک، مدرسه و دیگر فضای آموزشی میگذرانیم.
فضا و محیط آموزشی تأثیر بسیار مهمی در یادگیری دارند. دقت در طراحی دکوراسیون و ساخت این فضاها باید مورد توجه معماران و دیگر افراد مسئول باشد و طراحی آنها باید با در نظر گرفتن بیشترین تأثیرگذاری بر یادگیری افراد باشد.
فضای معماری محیط آموزشی اهمیت خاصی دارد. فضای آموزشی خشک و بیروح قطعاً در فرآیند یادگیری بیتأثیر نخواهد بود و محیطی زنده و پویا کیفیت فعالیتهای آموزشی را بالا میبرد. در و دیوارها برای دانشآموز حامل پیام هستند و با او حرف میزنند. دیوارهای بلند و ضخیم و راهروهای تنگ و طویل محصور بودن را القا میکند و محیط سرسبز، کلاسهای تمیز با رنگآمیزی مناسب نشاط را به ارمغان میآورد.
موارد اصلی که در طراحی فضاهای آموزشی استاندارد باید مد نظر داشت:
• جنسیت افراد
• تعداد افراد
• مقاطع تحصیلی
• در نظر داشتن ملاحظات فرهنگی و مذهبی
مکان ضروری فضاهای آموزشی:
• کلاسهای درس
• آزمایشگاه
• کارگاه
• سالن امتحانات
• کتابخانه
• سالن سخنرانی یا همایش
• سالن سمعی و بصری
فضاهای رفاهی و خدماتی فضاهای آموزشی:
• سرویس بهداشتی
• محوطه
• سلف سرویس
• زمین و سالن ورزشی
• زمین بازی
• انباری و موتورخانه
فضاهای اداری فضاهای آموزشی:
• اتاقهای اداری
• اتاق مدیریت و معاونان
• اتاق آرشیو و بایگانی
• اتاق مشاوره تحصیلی
• اتاق آموزگاران و استادان
• اتاق جلسهها
• اتاق سرایداری
طراحی کلاس درس
مطابق استاندارد، حداقل فضای لازم برای کلاس درس ۵/۶ در ۵/۸ متر مربع و فضای لازم برای هر دانشآموز ۲ متر مربع است. داشتن تراس یا بالکن متصل به کلاس درس ممنوع است. دیوارها تا ارتفاع ۵/۱ متر باید با سنگ پوشیده شود و بالای آن باید دیوار به رنگ روشن باشد. پوشش کف کلاس نباید قابل نفوذ، لغزنده، غیرقابل شستشو و براق باشد.
کارگاه و آزمایشگاه
کارگاه و آزمایشگاه جزء جداییناپذیر فضاهای آموزشی هستند. فضای آموزشی باید کارگاه و آزمایشگاه داشته باشد تا دانشآموزان علاوه بر آموزشهای تئوری، با اصول عملی نیز آشنا شوند.
اگر این مکانها نور طبیعی نداشته باشند اشکالی ندارد، اما نور مصنوعی برای این مکانها الزامی است.
فضاهای رفاهی و خدماتی
فضاهای رفاهی و خدماتی در مراکز آموزشی شامل سرویسهای بهداشتی، غذاخوری و سالن ورزشی میشود. درباره استقرار چنین فضاهایی در محیط آموزشی میتوان دو موقعیت را در نظر گرفت. این فضاها باید از راهروها، حیاط و فضای ورودی قابل دسترسی باشند.
اهمیت نور و پنجره در فضای آموزشی
• نور و داشتن پنجره از عناصر مهم طراحی هر نوع فضای آموزشی هستند.
• موقعیت، اندازه و نوع پنجره مقدار روشنایی فضا را تعیین میکند. معیار اصلی نور طبیعی است، اما نور مصنوعی هم باید استفاده شود. جهت کلاس باید طوری باشد که نور مستقیم خورشید به طور مستقیم در فضا نتابد.
• مکان نصب پنجره باید طوری باشد که در موقع باز شدن مزاحمت ایجاد نکند.
• پنجرههای انتهای راهروها و پلهها باید در ۸۰ سانتیمتری باشند. نصب نرده چوبی یا فلزی روی آنها الزامی است.
• بازشو پنجره باید حداقل ۵۰ سانتی متر عرض و ۶۰ سانتی متر ارتفاع داشته باشد.
• فضای بین دو پنجره در کلاس باید کم باشد تا از ایجاد سایه در کلاس جلوگیری کند.
• کلاس باید حتماً مجهز به سیستم تهویه باشد و باز کردن پنجره راه مناسبی برای تهویه هوا نیست.
• اندازه پنجره به مساحت ۳۰ تا ۶۰ درصد فضای نما یا ۱۵ تا ۲۰ درصد مساحت کلاس مناسب خواهد بود.
• بازشوی درهای فضاهای آموزشی باید به طرف بیرون باز شوند و فاصله دستگیره تا لبه در کمتر از 5/7 میلیمتر نباشد.
• در فضاهای آموزشی نباید از درهای شیشهای استفاده شود.
• برای اینکه آستین یا بند کیف افراد در زمان رفت و آمد به دستگیره درها گیر نکند، دستگیره را باید خم در نظر گرفت.